Comisiwn Bevan yn lansio rhaglen genedlaethol i Fabwysiadu, Lledaenu a Mewnosod arloesiadau gofal iechyd ledled Cymru

Comisiwn Bevan, gyda chefnogaeth Llywodraeth Cymru, heddiw (02 Gorffennaf) cyhoeddodd lansio ei ail “Mabwysiadu, Lledaenu ac Ymgorffori"rhaglen. Gan adeiladu ar lwyddiant y rhaglen gychwynnol a dreialwyd yn 2020, mae'r fenter wedi'i chynllunio i gymryd arloesiadau gofal iechyd profedig, a ddatblygwyd yn lleol a'u cyflwyno'n systematig ar draws GIG Cymru. Nod y rhaglen hon yw trawsnewid gwasanaethau gofal wedi'u cynllunio, lleihau rhestrau aros yn sylweddol, gwella canlyniadau cleifion, a darparu gwell gwerth ledled Cymru.

Am y ddwy flynedd ddiwethaf, mae Comisiwn Bevan wedi cefnogi sawl prosiect o fewn Byrddau Iechyd unigol. Yn dilyn craffu ac asesiad trylwyr, mae saith prosiect Enghreifftiol Bevan wedi'u dewis am eu llwyddiant amlwg wrth wella ansawdd gofal, effeithlonrwydd a phrofiad cleifion, gan eu gwneud yn ymgeiswyr delfrydol ar gyfer mabwysiadu ehangach.

Mae'r mentrau hyn yn cwmpasu ystod amrywiol o anghenion clinigol, o sefydlu gwasanaethau Gofal Perioperative ar gyfer Pobl Hŷn sy'n Cael Llawdriniaeth (POPS) arbenigol, gwella llywio llwybrau radioleg i gyflymu diagnosteg, i wasanaethau gynaecoleg cymunedol gwell sy'n dod â gofal yn agosach at adref. Mae pob prosiect eisoes wedi cyflawni manteision pendant, megis amserlenni diagnostig wedi'u optimeiddio, rhestrau aros llai, arbedion cost sylweddol, a chapasiti gwell o fewn y gwasanaeth iechyd.

Mae'r rhaglen “Mabwysiadu, Lledaenu a Mewnosod” yn ymateb uniongyrchol ac ymarferol i Lywodraeth Cymru Strategaeth arloesi ar gyfer Cymru, a lansiwyd ym mis Chwefror 2023, sy'n galw am drosi syniadau arloesol yn welliannau effeithiol ar draws y system. Mae'r fenter hon yn ymgorffori'r weledigaeth honno drwy feithrin diwylliant lle mae atebion lleol llwyddiannus yn dod yn arfer safonol ledled Cymru.

Yn bwysig, mae'r rhaglen yn cyd-fynd â'r pum blaenoriaeth "newid" allweddol ar gyfer y gwasanaeth iechyd, ac yn cyfrannu'n weithredol atynt, fel yr amlinellwyd gan y Prif Weinidog, Eluned Morgan, ac a ailadroddwyd yn y weledigaeth ar gyfer dyfodol GIG Cymru gan Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd a Gofal Cymdeithasol, Jeremy Miles (yn unol â'i Araith Cydffederasiwn y GIG ar 8 Ebrill 2025).

Bydd y rhaglen “Mabwysiadu, Lledaenu a Mewnosod” yn cefnogi’r blaenoriaethau hyn drwy:

1. Canolbwyntio mwy ar atal: Mae gwasanaethau arloesol fel model Gwasanaeth Cyswllt Toriadau Cymru (FLS) wedi'u cynllunio i nodi a thrin cleifion sydd mewn perygl o doriadau osteoporotig, gan atal digwyddiadau yn y dyfodol a lleihau beichiau iechyd hirdymor.
2. Symud i wasanaethau sylfaenol a chymunedol: Mae'r Gwasanaeth Gynaecoleg Cymunedol Gwell ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda yn enghraifft o hyn, gan symud diagnosteg a thriniaeth allan o ysbytai acíwt ac i leoliadau lleol, gan wneud gofal yn fwy hygyrch.
3. Datblygu GIG digidol: Mae'r Gwasanaeth Gofal Perioperative ar gyfer Pobl Hŷn sy'n Cael Llawdriniaeth mewn Llawfeddygaeth Gyffredinol Ddewisol (POPS) yn ymgorffori offeryn digidol i helpu i sgrinio cleifion sy'n aros am lawdriniaeth gyffredinol ddewisol am fregusrwydd, gan gefnogi'r ymgyrch am wasanaeth iechyd mwy digidol-alluog.
4. Symud i weithio rhanbarthol: Egwyddor graidd “Mabwysiadu, Lledaenu a Mewnosod” yw rhannu arfer gorau a safoni modelau effeithiol ar draws ffiniau Byrddau Iechyd, gan hyrwyddo mwy o gydweithio rhanbarthol a chysondeb gofal.
5. Gwella arweinyddiaeth a datblygu gweithlu'r GIG: Bydd y rhaglen yn gwella staff mewn methodolegau newydd, yn annog rhannu arbenigedd, ac yn datblygu arweinyddiaeth wrth fabwysiadu arloesedd, a thrwy hynny'n adeiladu gweithlu GIG mwy gwydn ac addasadwy.

Dywedodd Helen Howson, Cyfarwyddwr Comisiwn Bevan: “Am gyfnod rhy hir, mae datblygiadau gwych a ddatblygwyd yn lleol wedi aros yn bocedi rhagoriaeth ynysig. Mae ein rhaglen 'Mabwysiadu, Lledaenu a Mewnosod' yn ymwneud â newid hynny trwy gymryd yr hyn sy'n gweithio orau yn systematig a'i wneud ar gael i bawb yng Nghymru. Rydym wedi gweld yr effaith gadarnhaol ddofn y mae'r prosiectau hyn yn ei chael ar gleifion, staff ac adnoddau'r GIG. Nawr, mae'n bryd sicrhau bod y manteision hyn yn cael eu teimlo ledled y wlad. Mae hyn yn ymwneud â darparu gofal iechyd mwy darbodus, sy'n seiliedig ar werth, sy'n gynaliadwy ac yn deg.”

Bydd Comisiwn Bevan nawr yn gweithio'n agos gyda phob Bwrdd Iechyd yng Nghymru a thîm Gofal Cynlluniedig y GIG i gefnogi gweithredu'r prosiectau Enghreifftiol hyn. Gan dynnu ar wyddoniaeth fabwysiadu ryngwladol, bydd y rhaglen yn darparu methodoleg a fframwaith cadarn i helpu i ymgorffori'r arloesiadau hyn yn effeithiol, gan feithrin diwylliant cynaliadwy o welliant sy'n fuddiol i bob claf a staff ledled Cymru.

Y saith arloesedd Enghreifftiol a ddewiswyd ar gyfer y rhaglen Mabwysiadu, Lledaenu ac Ymgorffori yw:

1. Gwasanaeth Gofal Perioperative ar gyfer Pobl Hŷn sy'n Cael Llawdriniaeth (POPS) mewn Llawfeddygaeth Gyffredinol Ddewisol – Byrddau Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro a Bae Abertawe
2. Llywio Llwybr Radioleg – Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg
3. Cyrraedd Targedau Endosgopi, Gwella Effeithlonrwydd a Lleihau Arosiadau ar gyfer Endosgopi – Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg
4. Adeiladu Capasiti a Lleihau Arosiadau mewn Gofal Cynlluniedig Gastroenteroleg – Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
5. Llawfeddygaeth Twnnel Carpal – Cyflwyno’r Llwybr Llai Gwyrdd, Mwy Effeithlon – Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
6. Gwasanaeth Gynaecoleg Cymunedol Gwell – Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda
7. Model Gwasanaeth Cyswllt Toriadau Cymru (FLS) – Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan