Awdur: Yr Athro Nick Rich, Prifysgol Abertawe
Cyhoeddwyd:
Mae’r rhaglen yn dangos y pŵer o ddefnyddio dull darbodus o ymdrin â gofal iechyd (fel y’i hyrwyddir gan Gomisiwn Bevan) yng Nghymru ac mae’r egwyddorion hyn yn feincnod byd-eang i eraill ei efelychu. Mae egwyddorion Gofal Iechyd Darbodus yn darparu fframwaith ar gyfer manteisio ar well perfformiad clinigol fel y dangosir gan yr ystod o brosiectau llwyddiannus. Mae gan y rhaglen gynllun anghonfensiynol ac mae'n defnyddio rhaglen ddysgu arloesol sy'n seiliedig ar gyfoedion a 'chyfeillgarwch beirniadol'.
Mae gan Gymru bellach alluoedd strategol newydd o ganlyniad i’r buddsoddiad yn yr Enghreifftiol. Mae'r rhain yn cynnwys, o leiaf dri gallu newydd mewn Gwerthfawrogi Ymholiad, Meddwl trwy Systemau a Chardiau Post 'Oherwydd Rydym yn Gofalu'. Mae gallu yn fuddsoddiad y mae dyfodol iddo ?dalu'n ôl? ac mae'r canolfannau gallu hyn yn galluogi staff cenedlaethol eraill y GIG i gael mynediad at wybodaeth arbenigol a gynhyrchir o ganlyniad i'r rhaglen hon. Arweiniodd y prosiectau Enghreifftiol Technoleg Iechyd, a oedd yn cynnwys cydweithio rhwng staff y GIG a diwydianwyr, at gyfanswm buddsoddiad o 5:1.
Mae'r buddsoddiad hwn yn cynnwys sefydliad cyflogwyr enghreifftiol GIG Cymru a'r partner diwydiannol dan sylw. Yn syml, am bob £1 o fuddsoddiad trethdalwyr Llywodraeth Ganolog ? sicrhawyd paru o £5 pellach a fuddsoddwyd gan y cyflogwr a'r partner diwydiannol (fel y'i mesurwyd gan gymorth 'mewn nwyddau' a'r offer/deunyddiau a ddarparwyd). Rhoddodd y prosiect cyfartalog elw economaidd o £69,000 (cyfanswm costau) ac mae'r arbedion posibl o'r prosiect sengl sy'n perfformio orau wedi talu am y rhaglen yn ei chyfanrwydd (dwywaith drosodd mewn gwirionedd). Amcangyfrifir mai cyfanswm budd economaidd net y rhaglen yw £3mn i'r cyflogwyr presennol. Os caiff ei 'chyfhau' i economi Cymru (mabwysiadu prosiectau ar lefel genedlaethol) mae gan y rhaglen y potensial i ryddhau £21mn o gyfanswm y costau. Arbedion amser staff yw’r costau hyn yn bennaf ac felly mae’r rhain yn rhyddhau amser i fuddsoddi neu gael ei adleoli tuag at weithgareddau mwy sy’n ychwanegu gwerth (datblygu staff, gweld mwy o gleifion, neu ryddhau amser ar gyfer prosesau gofal mwy cymhleth).
Cyd-gynhyrchodd y rhaglen Enghreifftiol y gofynion o ran cymorth a datblygiad personol gyda chyfranogwyr a’u cyflwyno mewn union bryd. Roedd hyn yn golygu nad oedd y rhaglen wedi'i gosod ymlaen llaw ond ei bod yn cael ei datblygu dros amser yn ystod y rhaglen ac mewn ymateb i anghenion y cyfranogwyr. Arweiniwyd y rhaglen gan Siôn Charles (Dirprwy Gyfarwyddwr Comisiwn Bevan). Mae manteision ehangach y rhaglen (a buddion anniriaethol) yn cynnwys ychwanegiad mawr at arweinyddiaeth glinigol a phrosesau ar draws y 10 Bwrdd Iechyd ac Ymddiriedolaeth yng Nghymru.
Mae’r rhaglen Enghreifftiol wedi meithrin a datblygu perthnasoedd gwaith newydd gyda phartneriaid diwydiannol ac mae hyn wedi arwain at fanteisio ar y cyd ar fuddion ac ymagwedd risg isel at arloesi. Mae hefyd wedi amlygu cyfleoedd sylweddol ar gyfer ymelwa ar Eiddo Deallusol ar y cyd.
Mae’r garfan hon (2 ffrwd) bellach yn gwasanaethu fel eiriolwyr ar gyfer Academi Bevan ac yn darparu cymorth fel mentoriaid i’r rhaglen gyfredol a gweithredol o Enghreifftwyr (cenhedlaeth 2). Mae nifer o’r prosiectau Enghreifftiol wedi’u henwebu ac wedi ennill gwobrau cenedlaethol am ragoriaeth ac mae un wedi cyrraedd cynulleidfa fyd-eang ac ymgysylltiad enwogion â’r gymuned Exemplar. Mae’r Academi Bevan ei hun hefyd wedi elwa o ran cydnabyddiaeth ryngwladol a hefyd ar gyfer cynllun y rhaglen Enghreifftiol ei hun (MediWales, 2016). Mae brand Bevan wedi profi i fod yn ased wrth ddatblygu ymgysylltiad sefydliadol a chlinigol â'r rhaglenni newid hyn. Mae’r rhwydwaith Enghreifftiol yn parhau’n gryf ac yn enghraifft dda o rwydwaith dysgu grŵp cyfoedion gyda llawer iawn o ryddid i benderfynu pa sgiliau y gwnaethant geisio hyfforddiant ynddynt gyda’i gilydd (er enghraifft newid ymddygiad, dulliau Cynefin, gwelliannau costio a chyfiawnhad achos busnes dros newid a A3 fel cylch gwella strwythuredig).
Yn gyffredinol, dylid ystyried y rhaglen yn llwyddiant ac ar lefelau lluosog.
