Dr Arfon Williams, Meddyg Teulu a thîm, Ty Doctor, Nefyn
Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
Cefndir:
Gadawyd Dr Arfon Williams fel y 'dyn olaf yn sefyll' mewn practis gofal cychwynnol yn Nefyn, yn gofalu am 4,500 o gleifion dros ddau safle. Roedd y feddygfa meddyg teulu ar frig y siartiau am yr holl resymau anghywir: wedi’i henwi fel “mwyaf tebygol o fethu yng Ngogledd Cymru” gan uwch aelod o’r Bwrdd Iechyd.
Roedd gan Dr Williams ddewis: ei alw'n ddiwrnod, rhoi'r allweddi yn ôl i'r Bwrdd Iechyd, peryglu methdaliad a sicrwydd swydd ei staff; neu ddod o hyd i ffordd newydd o ddarparu gwasanaeth diogel, cynhwysfawr i gleifion. Dewisodd yr olaf.
Nodau:
Penderfynodd y tîm newid eu ffordd o weithio trwy frysbennu a chyfeirio pob galwad ffôn ac uwchsgilio eu staff. Gwnaethant gyfleu’r newidiadau hyn i’w cleifion, gan bwysleisio eu bod yn cael eu gwneud gyda’r unig fwriad o wella capasiti mewn gofal sylfaenol.
Nod y prosiect oedd gwneud gwell defnydd o staff presennol a newid cymysgedd sgiliau'r practis i alluogi llwyth gwaith cynaliadwy.
Heriau:
Roedd yr heriau a oedd yn wynebu’r prosiect yn aruthrol: roedd angen i’r tîm newid yn sylfaenol y ffordd yr oedd yn gweithio, o ateb y ffôn i gysylltu â chleifion. Esboniodd aelodau'r tîm i gleifion y rhesymeg y tu ôl i weithredu'r newidiadau hyn, a gofyn iddynt ddeall y dull newydd hwn o weithio. Roedd materion eraill yn cynnwys unigrwydd a diffyg cefnogaeth ehangach wrth orfod wynebu’r heriau hyn.
canlyniadau:
Un o ganlyniadau allweddol y prosiect yw bod cleifion yn hapus iawn gyda'r gwasanaeth y maent yn ei dderbyn. Gallant drefnu apwyntiadau ymlaen llaw ac mae'r feddygfa hefyd yn caniatáu apwyntiadau yn ystod y dydd.
Mae manteision eraill yn cynnwys staff hapusach gyda gwell morâl, sef bod yna bob amser ateb i'w gynnig i'r claf. Mae cleifion hefyd yn fodlon bod clinigwr â chymwysterau addas yn delio â'u problemau yn brydlon (fel arfer o fewn 24 awr).
Camau nesaf:
Y camau nesaf ar gyfer y prosiect yw ehangu a cheisio lledaenu'r neges ynghylch sut mae wedi newid arferion gwaith. Mae tîm y prosiect wedi derbyn cynigion gan yr RCGP i hwyluso gweithdai yng Nghymru a Lloegr, ac mae'n gweithio'n agos gyda Chomisiwn Bevan a Llywodraeth Cynulliad Cymru i geisio ehangu hyn yn fwy lleol.
