Meryl Davies (HDUHB) a Jo McCarthy (PHW)
Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda gydag Iechyd Cyhoeddus Cymru
Archwiliodd y prosiect Enghreifftiol Bevan hwn arferion rhagnodi a chyflwynodd addysg i effeithio ar ragnodi gwrthficrobaidd.
Cefndir:
Mae ymwrthedd gwrthficrobaidd yn cynyddu ar draws y byd gyda gwrthfiotigau yn dod yn adnodd cyfyngedig sy’n llai effeithiol wrth drin bacteria cyffredin. Mae rhagnodi gwrthfiotigau yn amhriodol a gor-ragnodi yn yrwyr allweddol mewn ymwrthedd gwrthficrobaidd.
Mae’r rhan fwyaf o ragnodi gwrthfiotigau’n digwydd mewn gofal sylfaenol, a chredir bod tua 20% o’r presgripsiynau hyn yn ‘amhriodol’ (NHS England 2018), ac eto mae ymyriadau ac addysg ynghylch gwrthfiotigau yn aml yn canolbwyntio ar ragnodi gofal eilaidd. Pan geir ymgysylltu â Gofal Sylfaenol, mae’n cael ei dargedu’n gyffredin at ragnodwyr uchel ac mae’n cynnwys dull cyfarwyddiadol a hysbysu cydweithwyr am ganllawiau cenedlaethol.
Yng Nghymru, hyd yma, ni fu ymyriad Gofal Sylfaenol yn edrych ar arferion rhagnodi uchel ac isel ac yn archwilio’r rhesymau y tu ôl i benderfyniadau rhagnodi, ac mae’n cynnwys addysg wyneb yn wyneb gan Fferyllydd Gwrthficrobaidd a Microbiolegydd. Roedd yn bwysig felly gweld pa effaith, os o gwbl, y gallai’r dull hwn ei chael ar newid ymddygiadau rhagnodi.
Nodau:
Nod cyffredinol y prosiect oedd gwella priodoldeb rhagnodi gwrthficrobaidd mewn Gofal Sylfaenol. Y nodau eilaidd oedd nodi ffactorau a all gael effaith gadarnhaol neu negyddol ar briodoldeb rhagnodi gwrthficrobaidd a chryfhau cysylltiadau rhwng Microbioleg, y Fferyllydd Gwrthficrobaidd a Phractisau Cyffredinol yn Hywel Dda.
Heriau:
Roedd pedwar practis rhagnodi uchel ac isel yn rhan o'r prosiect. Diffiniwyd practisau fel rhagnodwyr uchel/isel o wrthfiotigau gan ddefnyddio data o Ganolfan Therapiwteg a Thocsicoleg Cymru Gyfan (AWTTC), a gynhelir ar gronfa ddata SPIRA. Fodd bynnag, roedd llawer o arferion rhagnodi uchel wedi'u harchwilio yn ystod y flwyddyn ddiwethaf ac felly bu'n rhaid eu heithrio rhag bod yn rhan o'r prosiect.
Roedd heriau o ran amseriad y sesiynau addysg ac adborth wyneb yn wyneb, oherwydd ymrwymiadau Microbiolegydd a Meddygon Teulu, roedd hyn yn golygu bod cryn dipyn o amser yn cael ei dreulio ar drefnu dyddiadau ac ar gyfer un sesiwn nid oedd Microbiolegydd ar gael. Roedd diffyg argaeledd meddygon teulu hefyd yn golygu na allai sesiwn 'rhannu arfer da' wedi'i chynllunio ar gyfer y meddygfeydd a gymerodd ran fynd yn ei blaen yn ystod amserlen y prosiect.
canlyniadau:
Mewn archwiliad cychwynnol roedd arferion rhagnodi isel yn rhagnodi cwinolonau, cephalosporinau a co-amoxiclav yn fwy priodol nag arferion rhagnodi uchel (79.2% o gymharu â 54.9%). 6 mis ar ôl y sesiynau addysg, ailarchwiliwyd y practisau, roedd priodoldeb rhagnodi ar draws y tri grŵp o wrthfiotigau a archwiliwyd tua'r un peth ar gyfer y rhagnodwyr isel (75.7%) tra bod priodoldeb wedi cynyddu ar gyfer y rhagnodwyr uchel, o 54.9% i 72.8% .
Camau nesaf:
Yn ogystal â data rhagnodi, mae data ariannol wedi'i gasglu sy'n dangos goblygiadau ariannol lleihau rhagnodi gwrthficrobaidd o ran cyfanswm y gwariant ar gyffuriau. Bydd hyn yn cael ei ddadansoddi ochr yn ochr â gwybodaeth am y gostyngiad mewn amseroedd archwilio pan fydd practisau’n gwella eu prosesau rhagnodi, er mwyn llywio achos busnes ar gyfer rhagor o swyddi Fferyllwyr Gwrthficrobaidd Gofal Sylfaenol ledled Hywel Dda. Mae’r prosiect wedi dangos ei bod yn ymddangos bod rhagnodwyr isel cyn-ymyrraeth hefyd yn rhagnodwyr mwy priodol, ac y gall archwilio a darparu sesiynau addysg pwrpasol fynd â meddygfeydd rhagnodi uchel i sefyllfa lle maent yn rhagnodi mor briodol â chymheiriaid â phresgripsiynu isel. Felly gallai cyflwyno'r broses fesul cam ledled Hywel Dda effeithio'n sylweddol ar gostau cyffuriau ac archwilydd yn y dyfodol.
Mae ffurflenni adborth a phroffilio wedi'u casglu o'r cymorthfeydd sy'n cymryd rhan, gan alluogi practisau i fyfyrio ar yr heriau y maent yn eu hwynebu o ran rhagnodi gwrthficrobaidd a'u harferion rhagnodi mewn llawdriniaethau. Unwaith y byddant wedi'u dadansoddi, bydd y canfyddiadau'n cael eu gwneud yn ddienw a'u rhannu ymhlith yr holl feddygfeydd o fewn Hywel Dda fel y gellir rhannu systemau a gweithdrefnau sy'n cynyddu priodoldeb rhagnodi gwrthficrobaidd.
"Cymryd rhan! [Roedd hwn] yn ddarn gwerthfawr o waith, heb fod yn fygythiol ac yn caniatáu trafodaeth adeiladol… Gwnewch welliannau i Ansawdd a Diogelwch y gofal yn eich practis.”
“Rydym yn ddiolchgar iawn am y mewnbwn oherwydd hebddo byddem wedi colli cyfle gwerthfawr i wella ymarfer ar gyfer yr 2il linell ragnodi gwrthfiotigau.”
